جایگاه نوآوری باز در جهان

نوآوری باز چیست؟

نوآوری باز در اصل الگو یا مدلیست که تاکید می‌کند اگر شرکت‌ها می‌خواهند رشد و توسعه داشته باشند باید از ایده‌های خارجی همانند ایده‌های داخلی استفاده کنند و مسیرهای ورود به بازار، چه داخلی و چه خارجی را نیز در پیش بگیرند.

این نوآوری شرکت‌ها را دعوت می‌کند تا در کسب و کار خود از ایده‌ها و فناوری‌های بیرونی بیشتر بهره ببرند و به دیگر شرکت‌ها هم اجازه بدهند، از ایده‌های نوآورانه‌ آن‌ها بهره‌مند شوند تا از این طریق بتواند ریسک‌ها و هزینه‌ها را مدیریت کنند و به روند پیشرفت‌های فنی خود سرعت بخشد.

مزایای نوآوری باز

نوآوری باز مزایای بسیار زیادی برای کسب و کارها به همراه دارد و تاثیرات مثبت بسیار زیادی نیز بر روی نوآوری می‌گذارد، برخی از این مزایا از قرار زیر است:

• دسترسی به دانش
• دسترسی بیشتر به ایده‌های نوآورانه
• ورود سریع به بازار با کمترین هزینه و ریسک
• راه‌یابی به بازارهای جدید
• آگاهی از دیدگاه‌های جدید و پرهیز از عمل کردن به شیوه‌ای ناآگاهانه
• افزایش ظرفیت جذب و نوآوری
• هم‌افزایی بین نوآوری داخلی و خارجی
• افزایش کیفیت محصولات و خدمات
• انعطاف‌پذیری بیشتر
• کسب سود بیشتر از طریق همکاری
• دسترسی به افراد ماهر و متخصص

جایگاه نوآوری باز در جهان

ناســا:

نام ناسا از بدو تاسیس با نوآوری گره خورده. بسیاری از تکنولوژی‌هایی که امروز به طور گسترده مورد استفاده ما هستند، اولین بار توسط ناسا توسعه یافت. برای مثال لامپ‌های LED، دستگاه سی تی اسکن و حتی سلول‌های خورشیدی از نوآوری‌های ناسا است. به عنوان سازمانی که نوآوری یک اصل حیاتی در آن معرفی شده، ناسا از سال 2005 به طور گسترده از نوآوری باز استفاده می‌کند. این سازمان از دو استراتژی جمع سپاری و برگزاری مسابقه برای نوآوری باز را پیش گرفته. به همین منظور 3 بخش زیر، ذیل ناسا شکل گرفت:

     1.  NASA’s Centennial Challenge Program

     2.  NASA Tournament Lab

     3.  NASA Solve

هرکدام از این بخش‌ها ماموریتی مختص به خود دارد. برای مثال NASA Solve پلتفرمی است که ناسا مسائل و چالش‌های خود را به عموم توضیح می‌دهد و ایده‌های مردمی را در این زمینه جمع آوری می‌کند. یکی از آخرین پست‌هایی که روی این پلتفرم قرار گرفت، مساله بازگشت ناسا به ماه است که چالش Lunar Loo نام دارد.

 NASA Tournament Lab نیز چالش های تکنولوژیکی ناسا را در قالب مسابقه ارائه می‌دهد. برای مثال یکی از مسابقات در حال برگزاری، موضوع طراحی توالتی است که عملکرد خود را با تغییر جاذبه تنظیم می‌کند. این توالت باید در طیف جاذبه صفر تا جاذبه ماه کار کند. برای این مسابقه یک جایزه 35 هزار دلاری تعیین شده که به تیم برنده تعلق می‌گیرد.

سامســونگ:

بدون شک سامسونگ ظرف دهه گذشته رشد خیره کننده‌ای را تجربه کرده و بسیاری از رقبا را پشت سر گذاشته. توجه ویژه سامسونگ به نوآوری همیشه مشهود بوده. برای مثال استفاده از دوربین چندگانه در تلفن همراه، امکان شارژ بی‌سیم، تلویزیون LCD خمیده و بسیاری نوآوری‌های دیگر اولین بار توسط سامسونگ به جهان معرفی شده‌اند. قطعا اهمیت سامسونگ به نوآوری نقش اساسی در موفقیت این شرکت در این سال‌ها داشته.

سامسونگ نیز مانند ناسا تصمیم به استفاده از ظرفیت‌های نوآوری باز گرفت و در همین راستا، در سال 2012 گروه سامسونگ نِکست را تاسیس نمود. این گروه از 4 تیم مختلف تشکیل شده که عبارت‌اند از:

     1.  NEXT Product

     2.  Ventures

     3.  Mergers & Acquisitions

     4.  Partnership

تیم NEXT Product متشکل از طراحان، مدیران محصول و مهندسان سامسونگ است که وظیفه جمع آوری، امکان‌سنجی و پیاده‌سازی ایده‌های خلاقانه بیرونی را برعهده دارند و در صورت موفقیت اولیه یک ایده، آن را به واحد تحقیق و توسعه سامسونگ ارائه می‌دهند. 3 تیم دیگر همان‌طور که از اسم آن‌ها پیداست وظیفه جذب، سرمایه‌گذاری و همکاری با استارتاپ‌ها در سطوح مختلف آمادگی را دارند.

یکی دیگر از روش‌های سامسونگ برای افزایش نوآوری، برنامه C-Lab است. این برنامه در واقع یک پروژه نوآوری باز درون سازمانی است. در طی این برنامه کارمندان سامسونگ که صاحب ایده‌های نوآورانه هستند، می‌توانند در قالب تیم‌هایی به مدت 5 سال روی ایده خود کار کنند و در این مدت حقوقی که از سامسونگ می‌گرفتند ادامه خواهدداشت. بعد از این مدت اگر نتیجه کار رضایت‌بخش بود، سامسونگ سرمایه‌گذاری روی تیم را ادامه خواهد داد در غیر این صورت نیز فرد به کار سابق خود در بدنه اصلی سامسونگ باز خواهد گشت.

جنــرال الکتریــک:

به عنوان شرکتی با 130 سال سابقه جنرال الکتریک ناگزیر به نوآوری در طول این سال‌ها بوده است. بدیهی است که بزرگ شدن شرکت‌ها از چابکی آن‌ها می‌کاهد و کاهش چابکی مستقیماٌ روی خلق محصولات نوآورانه متناسب با نیاز بازار، تاثیر می‌گذارد. برای حل این مشکل جنرال الکتریک به نوآوری باز روی آورده است.

در سال 2014 جنرال الکتریک یک کارخانه نوآوری با نام Firstbuild تاسیس کرد. جنرال الکتریک برای تاسیس این کارخانه نوآوری از شرکت خدمات کسب و کاری Deloitte کمک گرفته است. در واقع این کارخانه نوآوری گردهمایی از مهندسان و طراحان جنرال الکتریک با صاحبان ایده‌های نوآورانه است. این افراد در قالب تیم‌هایی به رقابت و همکاری با هم می‌پردازند و خروجی کار به تولید انبوه تحت برند جنرال الکتریک می‌رسد.

Firstbuild موفق شد ظرف دو سال میانگین زمان تبدیل یک ایده به محصولی قابل ارائه در بازار را 50% کاهش دهد. این زمان سال 2014 حدود هشت ماه بود که در سال 2016 به 4 ماه رسید. افزایش چابکی در خلق محصولات نوآورانه هدف اصلی جنرال الکتریک از تاسیس این کارخانه نوآوری بود که به آن دست پیدا کرد.

این سه مورد فقط بخش کوچکی از برندهای شناخته شده و معتبر جهانی بود که به آن پرداختیم و می‌توان شرکت‌های نامداری مثل گوگل، کوکاکولا و تسلا را در زمره شرکت‌های نوآوری باز دانست. همینطور توسعه لینوکس و شهرت آن بیش از هرچیزی معطوف به استفاده از نوآوری باز و بهره‌گیری از ویژگی‌های این نوع مدیریت تحقیقات و توسعه است.

نوآوری باز در ایران

در ایران هم همگام با دنیای فناوری، بهره‌مندی از نسل‌های جدیدتر فناوری آغاز شده و نوآوری باز به بخشی جدایی ناپذیر از کسب و کارهای هوشمند و پویا تبدیل شده. با مراجعه به وبسایت بعضی از برندهای شناخته شده مانند همراه اول و مپنا می‌توان بخشی را مشاهده کرد که در آن به جذب ایده‌های بیرونی پرداخته می‌شود.

در صنعت بانکداری هم فرابوم، به عنوان پلتفرم بانکداری باز، از نوآوری باز بهره گرفته و به این شکل تبدیل به هاب بانکی کشور شده است. فرابوم با تکیه بر نوآوری باز، ایده‌ها و سرویس‌های بیرونی را دریافت و در قالب ارائه خدمات عرضه می‌کند. بهره‌گیری از نوآوری باز باعث سرعت و چابکی خدمات فرابوم شده و همراهی با سایر سرویس‌دهندگان و صاحبان ایده، فضایی بوجود آورده تا سایر شرکت‌ها بتوانند رشدی موازی تجربه کنند.